สรุปการแถลงข่าวสถานการณ์ชายแดนไทย - กัมพูชา
โดยอธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ
วันที่ 13 สิงหาคม 2568 เวลา 16.30 น.
ณ ห้องแถลงข่าว กระทรวงการต่างประเทศ และทาง Facebook/TIKTOK LIVE กต.
- การลอบวางทุ่นระเบิดสังหารบุคคลบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา
- เมื่อช่วงวันหยุดยาว 4 วันที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ทหารของไทยยังคงปฏิบัติหน้าที่บริเวณชายแดนไทย – กัมพูชาอย่างต่อเนื่อง แต่เกิดเหตุการณ์ที่น่าเสียใจและไม่ควรเกิดขึ้น คือ กำลังพลทหารไทยได้รับบาดเจ็บถึงขั้นทุพพลภาพถาวร จากการเหยียบทุ่นระเบิดสังหารบุคคลขณะทำการลาดตระเวนในพื้นที่อธิปไตยของไทยถึง 2 ครั้ง บริเวณพื้นที่รอยต่อโดนเอาว์–กฤษณา จังหวัดศรีสะเกษ และพื้นที่ช่องจุบตะโมก จังหวัดสุรินทร์
- เหตุการณ์ดังกล่าวเป็นที่น่าผิดหวังอย่างยิ่งเนื่องจากเกิดไม่กี่วันหลังจากที่ทั้งสองฝ่ายบรรลุรายละเอียดข้อตกลงหยุดยิงในการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) สมัยวิสามัญ เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2568 ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ซึ่งทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องที่จะยุติการใช้อาวุธทุกรูปแบบ รวมถึงการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลด้วย
- กระทรวงการต่างประเทศขอแสดงความเสียใจอย่างยิ่งกับทหารไทยทุกท่านที่ได้รับบาดเจ็บและขอให้ฟื้นตัวจากการบาดเจ็บโดยเร็ว เกี่ยวกับเรื่องนี้ กระทรวงฯ ได้ออกแถลงการณ์ 2 ฉบับ เพื่อประณามอย่างรุนแรงที่สุดต่อการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลโดยฝ่ายกัมพูชา ซึ่งเป็นการละเมิดอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดนของไทย ที่ขัดต่อกฎหมายระหว่างประเทศ รวมทั้งหลักการพื้นฐานของกฎบัตรสหประชาชาติ และเป็นการละเมิดพันธกรณีตามอนุสัญญาห้ามทุ่นระเบิดสังหารบุคคล (อนุสัญญาออตตาวา) และกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศอย่างชัดเจน
- ตั้งแต่เหตุการณ์การปะทะครั้งแรกเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม 2568 ทหารไทยต้องเหยียบกับระเบิดแล้วหลายครั้ง ซึ่งในหลายกรณีส่งผลให้ต้องทุพพลภาพถาวร เหตุการณ์เหล่านี้สะท้อนพฤติการณ์ที่ไม่สุจริตใจและความไม่จริงใจของฝ่ายกัมพูชาในการปฏิบัติตามอนุสัญญาออตตาวาและข้อตกลงหยุดยิง ในการนี้ ฝ่ายไทยขอเรียกร้องฝ่ายกัมพูชายุติการกระทำที่ละเมิดอนุสัญญาฯ และข้อตกลงหยุดยิง และแสดงความจริงใจที่จะฟื้นฟูสันติภาพบริเวณชายแดนตามที่กัมพูชาได้แถลงต่อประชาคมโลก การกระทำจนถึงปัจจุบันของฝ่ายกัมพูชายังคงเป็นการกระทำที่สวนทางกับคำพูด
- ไทยเดินหน้าเรียกร้องให้กัมพูชาร่วมมือกับไทยในการเก็บกู้ทุ่นระเบิดในพื้นที่ชายแดน ซึ่งหยิบยกกับกัมพูชามาโดยตลอด แต่ก็ถูกปฏิเสธหรือบ่ายเบี่ยงโดยฝ่ายกัมพูชา ในการนี้ ฝ่ายไทยหวังว่า ประเด็นสำคัญเช่นการเก็บกู้ทุ่นระเบิดจะได้รับการพิจารณาในการประชุมคณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (RBC) และการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) ที่จะมีขึ้นในอนาคตอันใกล้นี้
- การดำเนินการของกระทรวงการต่างประเทศ
- เมื่อช่วงเช้าของวันนี้ รัฐมนตรีฯ ได้ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับเหตุการณ์การใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลของฝ่ายกัมพูชา และการดำเนินการของกระทรวงการต่างประเทศล่าสุดเพื่อตอบโต้กรณีดังกล่าว เพิ่มเติมจากสิ่งที่กระทรวงฯ ดำเนินการมาโดยตลอดตั้งแต่ต้น โดยหลังจากเหตุการณ์เมื่อวันที่ 9 และ 12 สิงหาคม 2568 กระทรวงฯ ไม่ได้นิ่งนอนใจและมีหนังสือประท้วงไปยังกัมพูชาต่อทั้งสองกรณี
- ส่วนในกรอบพหุภาคี เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม 2568 เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรไทย ณ นครเจนีวา ได้มีหนังสือถึงประธานการประชุมรัฐภาคีของอนุสัญญาออตตาวา ครั้งที่ 22 เพื่อร้องเรียนการละเมิดพันธกรณีของกัมพูชา ขณะที่เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรไทย ณ นครนิวยอร์ก อยู่ระหว่างมีหนังสือถึงเลขาธิการสหประชาชาติอีกฉบับหนึ่ง เพื่อชี้แจงข้อเท็จจริงกรณีการละเมิดอนุสัญญาฯ ของกัมพูชาครั้งล่าสุดนี้ด้วย ทั้งยังเข้าพบประธานการประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาออตตาวา ครั้งที่ 22 และเลขาธิการสหประชาชาติ รวมถึงผู้แทนระดับสูงของรัฐภาคีอนุสัญญาฯ ตลอดจนองค์กรภาคประชาสังคมที่เกี่ยวข้อง เพื่อขอให้ดำเนินการต่อการละเมิดพันธกรณีของกัมพูชา รวมทั้งชี้แจงข้อเท็จจริงต่อคณะกรรมการการปฏิบัติตามอนุสัญญาฯ (Committee on Cooperative Compliance) ของกรอบอนุสัญญาฯ ซึ่งอยู่ระหว่างการดำเนินการตามอำนาจหน้าที่และขั้นตอนที่เกี่ยวข้อง
- ล่าสุด รัฐมนตรีฯ ได้โทรศัพท์หารือกับรัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่น ในฐานะที่ญี่ปุ่นเป็นประธานอนุสัญญาฯ ประจำปี 2568 เพื่อขอให้ใช้กลไกในกรอบอนุสัญญาออตตาวาดำเนินการกับการกระทำของกัมพูชา รวมถึงโทรศัพท์หารือกับรัฐมนตรีต่างประเทศของมาเลเซียและสิงคโปร์ เพื่อขอให้ใช้กลไกอาเซียนกดดันให้กัมพูชาให้ความร่วมมือในการเก็บกู้ทุ่นระเบิดด้วย
- ในวันที่ 15 สิงหาคม 2568 กระทรวงฯ จะร่วมกับกระทรวงกลาโหมจะเชิญคณะทูตของประเทศผู้บริจาคและองค์กรระหว่างประเทศด้านการเก็บกู้ทุ่นระเบิด มารับฟังข้อมูลการละเมิดอนุสัญญาฯ และท่าทีของกัมพูชาในการปฏิเสธความร่วมมือกับฝ่ายไทยในภารกิจการเก็บกู้ทุ่นระเบิดของกัมพูชา โดยจะเรียกร้องให้พิจารณาทบทวนการให้ความช่วยเหลือต่อกัมพูชาต่อไป และในวันที่ 16 สิงหาคม 2568 กระทรวงฯ พร้อมด้วยหน่วยงานไทยที่เกี่ยวข้องจะจัดให้ผู้แทนประเทศและองค์กรเหล่านี้ลงพื้นที่สังเกตการณ์ความเสียหายจริงและรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ทุ่นระเบิด
- การบิดเบือนข้อมูลข่าวสารของกัมพูชา
- ที่ผ่านมา ฝ่ายกัมพูชายังเผยแพร่ข่าวปลอมและข่าวบิดเบือนอย่างต่อเนื่อง ทั้งจากหน่วยงานภาครัฐและจากสื่อกัมพูชา ซึ่งขัดต่อข้อตกลงการหยุดยิงของที่ประชุม GBC สมัยวิสามัญ ที่ระบุให้งดเว้นการกระทำดังกล่าวเพื่อลดความตึงเครียด ลดความรู้สึกเชิงลบของสาธารณชน และส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจรจาอย่างสันติ
- นอกจากนี้ ประชาชนกัมพูชายังถูกปิดกั้นการเข้าถึงข้อมูลในช่องทางต่าง ๆ รวมถึงสื่อหลักของไทยส่วนใหญ่ โดยรัฐบาลกัมพูชา ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า ทางการกัมพูชาปิดหูปิดตาประชาชนของตนเองไม่ให้รับฟังข้อมูลที่รอบด้าน โดยจำกัดให้รับฟังรับรู้ข้อมูลข่าวสารที่รัฐบาลกัมพูชาเป็นผู้ป้อนให้เท่านั้น การกระทำเช่นนี้ถือเป็นการละเมิดเสรีภาพสื่อและสิทธิในการรับทราบข้อมูลข่าวสารของประชาชน
- ไทยขอเรียกร้องให้ทางการกัมพูชาเปิดกว้างให้ประชาชนกัมพูชาได้เข้าถึงข้อมูลข่าวสารอย่างอิสระ เพื่อให้ประชาชนได้ใช้วิจารณญาณและดุลยพินิจในการเลือกรับรู้ด้วยตนเอง ขณะที่ประชาชนไทยสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารจากทุกแหล่งทั่วโลก รัฐบาลไทยไม่เคยปิดกั้น
- ประชาชนกัมพูชาไม่ใช่คู่ขัดแย้งกับฝ่ายไทย แต่เป็นผู้ถูกจำกัดการเข้าถึงข้อมูลที่รอบด้านจากรัฐบาลของตนเอง
สามารถรับฟังการแถลงข่าวย้อนหลังได้ที่ https://web.facebook.com/share/v/1D1Pf6P98b/